Goede, betaalbare kinderopvang krijgt vorm in 2023
In 2023 zijn de plannen van het kabinet om vrijwel gratis kinderopvang te realiseren verder uitgewerkt. Zodra meer details bekend zijn, is dat hier te lezen.
Vanaf 1 januari 2023 verandert er iets. De koppeling met de gewerkte uren vervalt. Dat betekent dat wanneer beide ouders werken, de Belastingdienst kijkt naar het aantal maanden dat de minstwerkende ouder werkt. Ook al is dat maar 1 uur per maand. Over dat aantal maanden kunnen ouders vanaf 1 januari 2023 kinderopvangtoeslag aanvragen. Maximaal 230 per uur per maand (dus maximaal 12 x 230 = 2.760 uren per jaar).
Wat onveranderd blijft is dat de hoogte van het gezamenlijke inkomen bepalend blijft voor het percentage dat de Belastingdienst d.m.v. de kinderopvangtoeslag vergoedt.
Hieronder lees je wat je dit jaar (2023) moet weten of al kunt doen als je ouder of kinderopvangorganisatie bent.
Informatie voor ouders
Wat gaat er veranderen in 2023?
De hoogte van de kinderopvangtoeslag is met ingang van 2023 niet meer afhankelijk van het aantal gewerkte uren van ouders.
Tot nu toe is de hoogte van kinderopvangtoeslag mede afhankelijk van het aantal uren van de ouder die het minst werkt. Deze ‘koppeling aan de gewerkte uren’ is voorveel ouders een ingewikkelde voorwaarde. Doordat deze voorwaarde vervalt hoeven ouders met bijvoorbeeld onregelmatige werktijden nu niet meer in te schatten hoeveel uren per maand de minst werkende ouder werkt en dit voorkomt veel gedoe.
Samen voor ieder kind
Het duurt nog even voor het 2025 is. Ondertussen werken maatschappelijke kinderopvangorganisaties er hard aan om te zorgen dat kinderopvang zo goed mogelijk geregeld is voor alle kinderen! Want alle kinderen hebben recht op een eerlijke start, vinden de maatschappelijke kinderopvangorganisaties. Zij hebben zich in 2016 verenigd in de Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang (BMK). Samen zetten zij zich voor professionele kinderopvang voor alle kinderen en alle ouders zodat kinderen samen opgroeien.
Veelgestelde vragen
10 redenen voor gratis kinderopvang
Geen gedoe meer voor ouders
Voor ouders wordt het stukken eenvoudiger
Nederlandse ouders geven niet graag de zorg voor hun kinderen uit handen aan professionals. Dat zit verankerd in onze cultuur. Het typisch Nederlandse kostwinnersmodel was tot in de jaren 90 zelfs vanzelfsprekend. Ondanks de vooruitgang die we geboekt hebben – we kennen inmiddels ook het twee-verdienersmodel – werken relatief veel ouders in deeltijd. M.n. vrouwen; zij werken nog steeds minder dan mannen. Nederland is binnen Europa zelfs kampioen deeltijdwerken! Dit komt mede omdat het combineren van zorg en arbeid niet wordt gefaciliteerd door ons school- en opvangsysteem. Integratie van opvang en scholen is niet door de overheid geregeld. Met veel kunst- en vliegwerk regelen ouders daarom zelf dat kinderen school, kinderopvang en sport of andere clubjes combineren. Bovendien ontstaan hierdoor twee werelden want kinderen van niet-werkende ouders mogen niet na schooltijd samen met hun vriendjes naar de kinderopvang.
Vrijwel gratis kinderopvang is de eerste stap naar een eenvoudig stelsel met goede voorzieningen voor kinderen. Voor ouders veel minder gedoe!
Interessante downloads
Vier voordelen van gratis kinderopvang
- Het voorschieten van de volledige factuur voor kinderopvang en het terugkrijgen van een deel van dat bedrag (via de Kinderopvang Toeslag) van de Belastingdienst is verleden tijd. Ook hoge terugvorderingen behoren tot het verleden.
- Vanaf januari 2025 zie je in oogopslag hoe weinig jij maandelijks kwijt bent aan kinderopvang.
- Omdat kinderopvang vrijwel gratis wordt voor ouders, loont het om meer te gaan werken. Heb jij al berekend hoeveel het jou oplevert als je één dag, of een paar uur, meer gaat werken?
- Nu ouders vanaf 2025 een kleine eigen bijdrage betalen die voor alle ouders even hoog is, wordt het makkelijker om in de toekomst kinderopvang en onderwijs samen te laten gaan. Als alle kinderen naar de kinderopvang gaan kunnen scholen en kinderopvang veel makkelijker samenwerken, onderwijstijd en opvangtijd door elkaar laten lopen en alle kinderen sport, muziekles en andere mogelijkheden bieden voor talentontwikkeling. Heel goed voor kinderen en voor ouders veel minder gedoe!
Informatie voor organisaties
De koppeling gewekte uren vervalt
Op 1 januari van dit jaar vervalt de koppeling met de gewerkte uren van de ouder. Werkende ouders hebben vanaf dat moment recht op kinderopvangtoeslag, over het aantal maanden dat de minstwerkende ouder werkt. Ook al is dat maar 1 uur per maand. Ouders kunnen maximaal 230 per uur per maand (dus maximaal 12 x 230 = 2.760 uren per jaar) vergoed krijgen. Nu is het aantal uren dat de minstwerkende ouder werkt bepalend voor de hoogte van de kinderopvangtoeslag. Die eis vervalt.
Wat niet verandert is dat de hoogte van de kinderopvangtoeslag afhankelijk blijft van het gezamenlijke inkomen van de ouders.
Voorbeeld; met ingang van 1 januari 2023 kunnen ouders die allebei 1 uur per maand werken, maximaal 230 uur kinderopvang per maand afnemen. Afhankelijk van de hoogte van hun gezamenlijke inkomen betalen zij minimaal 4% van die kosten (of meer). Omdat er een relatie is tussen het aantal uren dat iemand werkt en de hoogte van het inkomen, zullen de meeste ouders alleen kinderopvang afnemen op de dagen dat zij werken.
Wat kun je in 2023 al doen?
In 2023 werkt je de diverse plannen van aanpak uit en doe je verder onderzoek naar de mogelijk vraag en aanbod in 2025. Zo bereiden jullie je goed voor op 2025. Start ook met het werven en opleiden van extra personeel en werken toe naar capaciteitsuitbreiding (o.a. gebouwen, vervoer etc.) en voer het gesprek met gemeenten over ‘flankerend beleid’.
Veelgestelde vragen
Kinderopvang van de toekomst: een maatschappelijk verhaal
Voorstellen van de BMK
De cruciale rol van de kinderopvang
Kinderopvang vervult een cruciale rol in de ontwikkeling van kinderen. Nu kinderopvang vanaf 2025 nagenoeg gratis wordt voor werkende ouders is de verwachting dat veel meer kinderen van 0 tot en met 12 jaar gebruik gaan maken van de kinderopvang en dat is heel goed nieuws! Maar er moet nog veel meer gebeuren want alle kinderen verdienen gelijke kansen. Maatschappelijke kinderopvangorganisaties voelen die verantwoordelijkheid en streven ernaar om alle kinderen van jongs af aan optimale ontwikkelingskansen te geven. Bovendien, investeren in kinderen is investeren in de toekomst van Nederland.
Personele capaciteit
Kinderopvang kan de groei aan, blijkt uit de cijfers
In 2025 wordt kinderopvang vrijwel gratis voor werkende ouders, en naar verwachting in 2028 zelfs voor alle ouders. Wat betekent dit voor de vraag naar kinderopvang? En kan de kinderopvang de vraag aan?
Als we de verwachte groei van de vraag naar kinderopvang afzetten tegen de jaarlijkse groei die de branche nu al laat zien, blijkt de benodigde aanwas zelfs mee te vallen. Tussen 2022 en 2025 moet de branche 19.000 extra medewerkers aantrekken. Dat is een groei 5,5% per jaar, het groeicijfer van de branche in 2021 was 8,1%. Datzelfde geldt voor de jaren 2025-2030. (Bron FCB)
Geleidelijk groei
Daarbij zal de groeiende vraag geleidelijk plaatsvinden; eerst krijgen in 2025 kinderen van werkende ouders gratis kinderopvang. Pas in 2028 verwachten we de kinderen van niet werkende ouders. En ook zorgt onze Nederlandse cultuur ervoor dat niet alle ouders ineens 5 dagen gaan werken. Op dit moment gaat ongeveer 36% van de nuljarigen naar de kinderopvang, dat percentage zal de eerste jaren niet heel veel veranderen. Daarbij komt dat van de peuters nu al 85% naar de kinderopvang gaat; daar is dus nauwelijks stijging mogelijk.
Grootste stijging bij de Bso
De grootste vraagstijging wordt verwacht bij de Bso omdat nu maar 28% van de schoolgaande kinderen naar de Bso gaat. Kinderopvang en scholen kunnen met een toename van Bso-gebruik een mooi gezamenlijke en geïntegreerd aanbod realiseren voor kinderen. En wordt de Bso een integraal onderdeel van de schooldag. Goed voor kinderen en fijn voor ouders. En het maakt banen voor medewerkers in kinderopvang en onderwijs stukken interessanter!
Groeicapaciteit kinderopvang is groot
Kinderopvang is een ondernemende sector die niet afhankelijk is van steun van de overheid; wij moeten onze broek zelf ophouden. Bij een economische crisis waarin ouders hun baan verliezen, betekent dat krimp voor onze sector. En bij economische vooruitgang kan onze sector heel snel groeien. Dat hebben we in het verleden meermaals laten zien. We zijn zelfs sterker gegroeid dan nu gevraagd wordt voor ‘gratis kinderopvang’, blijkt uit de cijfers. Wij hebben wel voor hetere vuren gestaan.
Voorspelde ingroeipaden zijn realistisch
Uit de cijfers valt af te leiden dat de voorspelde ingroeipaden op basis van de geleverde prestaties van de sector uit het verleden realistisch zijn. Natuurlijk moeten we daarnaast gericht en tijdig actie ondernemen. Ondanks dat de situatie met deze nieuwe ambities echt anders dan in het verleden is, zijn we ervan overtuigd dat het ook nu haalbaar is.
Download Infosheet BMK: ‘Personele capaciteit – Kinderopvang kan de groei aan’ (inclusief de cijfermatige onderbouwing)
De cijfers
Veelgestelde vragen
Handige websites en links
Downloads
Infographic ‘Cijfers kinderopvang professionals’
Bekijk en download | PDF | 277 KB | juni 2021
Infosheet BMK Personele capaciteit: ‘Kinderopvang kan de groei aan’
Bekijk en download | PDF | 872 KB | april 2022
Eindrapport Toekomst van Arbeid – Investeer in mensen
Bekijk en download | PDF | 3,1 MB | juni 2020